مجله مهرا :: اختلال طیف اوتیسم (ASD)، نوعی اختلال عصبی است که بر توانایی های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری بیمار تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به اتیسم دچار مشکلاتی در برقراری تعاملات اجتماعی و ارتباط غیر کلامی و کلامی هستند.در این مقاله به توضیح اخلال طیف اتیسم و علائم ، سطوح مختلف آن میگردازیم.
اختلال طیف اتیسم چیست؟
اختلال طیف اتیسم از دوران کودکی آغاز می شود و تا بزرگسالی باقی می ماند. هنوز علت بروز این اختلال به طور کامل مشخص نشده است و مدیریت آن شامل مداخلات مختلف آموزشی و رفتاری می باشد.
به نظر می رسد که عوامل ژنتیک و عوامل محیطی می توانند در ابتلا به اختلال طیف اتیسم ASD نقش داشته باشند. عوامل محیطی مانند مواد شیمیایی، عفونت ها و مسمومیت با مواد سمی مثل سرب و جیوه و… می توانند ریسک ابتلا به اتیسم را افزایش دهند. بر اساس تحقیقات، ژنتیک نقش مهمی در بروز این اختلال دارد.
سطح های مختلف اتیسم و ویژگی های هر سطح
بر اساس ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات ذهنی، انواع اتیسم به سطوح 1، 2 و 3 تقسیم می شود. افراد مبتلا به هریک از این سطوح مشخصات و ویژگی های مختص به خود را دارند.
اتیسم سطح 1
اتیسم سطح 1، خفیف ترین نوع این اختلال است. بیماران این سطح به عنوان افراد نیازمند حمایت شناخته می شوند. این بیماران، توانایی مشارکت در تعاملات اجتماعی و برقراری ارتباطات کلامی دارند؛ اما در این زمینه با مشکلاتی مواجه می شوند. ممکن است این بیماران در فهم قوانین اجتماعی، استفاده از زبان غیرکلامی و تفسیر عواطف دیگران مشکلات داشته باشند. برخی از افراد مبتلا به این سطح اتیسم، از توانایی های خارق العاده ای در برخی حوزه های خاص مانند حافظه، تحلیل عددی یا هنر برخوردار هستند.
سطح 2
افراد مبتلا به اتیسم سطح 2، به عنوان افراد نیازمند به حمایت اساسی شناخته شده و دچار مشکلات متوسط تا شدید در تعاملات اجتماعی و ارتباطات کلامی هستند. از جمله مشخصات اوتیسم سطح 2 می توان به محدودیت قابل توجه در فهم و استفاده از زبان، مشکل در فهم مسائل اجتماعی، کمبود مهارت های ارتباطی غیرکلامی و نقص در تفسیر عواطف دیگران اشاره کرد. افراد مبتلا به اتیسم سطح 2، برای بهبود تعاملات اجتماعی و رفتارهای روزمره خود نیاز به حمایت و مداخله بیشتری دارند.
سطح 3
افراد مبتلا به اتیسم سطح 3 نیازمند دریافت حمایت های شدید و اساسی هستند. این افراد در تعاملات اجتماعی، برقراری ارتباطات زبانی و رفتاری دچار مشکلات شدید می شوند. این افراد، دارای محدودیت های جدی در برقراری ارتباطات کلامی و غیرکلامی بوده و دچار نقص شدید در فهم مسائل اجتماعی و عواطف دیگران هستند. همچنین مبتلایان به ااتیسم سطح سه، الگوهای رفتاری محدود و تکراری دارند. این بیماران، برای داشتن عملکرد نسبتا مناسب در زندگی فردی و اجتماعی و استقلال نسبی، نیاز به حمایت و مداخله یکپارچه و گسترده دارند و باید از کمک متخصصان و افراد آموزش دیده کمک بگیرند.
افراد مبتلا به درجات مختلف اتیسم چه علائم و محدودیت هایی دارند؟
افراد مبتلا به این اختلال علائمی را نشان می دهند و تشخیص درجه ابتلای آنها نیز بر اساس همین نشانگان صورت می گیرد. برخی از علائم و مشخصات افراد اوتیستیک عبارتند از:
- گرایش به تنهایی و دشواری در برقراری ارتباطات اجتماعی
- وابستگی غیرطبیعی به اشیا و تمایل به تمرکز روی آنها به جای ارتباط با افراد
- واکنش غیر معمول به صداها و محرک ها
- حساسیت کم یا بیش از حد به لمس و واکنش ناگهانی به آن
- بیش فعالی یا انفعال در رفتار و واکنش ها،
- عدم استفاده از گفتار و تغییر ندادن حالت صورت برای بیان عواطف و نیازها
- علاقه به چیزهای تکراری، چیدن تکراری اشیا و مقاومت در مقابل تغییر و پذیرش چیزهای جدید
- عدم توانایی ارزیابی و فهم مفهوم خطر
- مشکل در برقراری ارتباط چشمی با دیگران.
این علائم نشانه های متداول اتیسم هستند؛ اما باید توجه داشت که هر فرد مبتلا به اتیسم می تواند ترکیبی متفاوت از این علائم را تجربه کند.
کلام آخر
اتیسم نوعی اختلال عصبی است که بر روی توانایی های ارتباطی
و اجتماعی افراد تاثیر می گذارد. بر اساس آخرین اطلاعات، این اختلال به سه سطح درجه بندی شده است. هر چند راهکارهایی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اوتیسم وجود دارد، اما هیچ درمان کاملی برای آن ارائه نشده است. برنامه های درمانی شخصی سازی شده، ترکیبی از روش های رفتاری، آموزشی و پزشکی هستند. باید برنامه هر فرد، با توجه به علائم و نیازهای ویژه او طراحی شود. ارتباط و همکاری فعالانه بین خانواده، متخصصان حوزه اوتیسم و نهادهای مربوطه نقش مهمی در مدیریت و درمان اوتیسم دارد.
↓به کانال تلگرام و پیج اینستاگرام مهرا کلینیک بپیوندید↓
